Czy Polska zmaga się z problemem „inteligentnego smogu”?
Kolejny sezon grzewczy przyniósł ze sobą smog w roli głównej. Już 29 grudnia Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wydało alert dla części powiatów na zachodzie i południu kraju, zalecając pozostanie w domach ze względu na złej jakości powietrze związane z pyłem zawieszonym PM10. Pyłem PM10 są to drobne cząstki stałe lub ciekłe o średnicy nieprzekraczającej 10 mikronów, które mogą łatwo dostać się do układu oddechowego. W okresie zimowym stężenie tych cząstek w powietrzu wzrasta, głównie ze względu na zwiększone wykorzystanie pieców i kotłów na paliwa stałe.
Sygnały alarmowe i ostrzeżenia wydawane przez różne instytucje dotyczące jakości powietrza w Polsce są coraz bardziej powszechne. Dzięki mediom społecznościowym informacje o zagrożeniach szybko się rozprzestrzeniają, a użytkownicy często dzielą się mapami i rankingami jakości powietrza w Europie. W ostatnim czasie wiele uwagi poświęcano mapom, które pokazywały najbardziej zanieczyszczone obszary w kraju. Polska, zwłaszcza południowo-zachodnia część, królowała na tych mapach, podczas gdy sąsiednie kraje, takie jak Czechy czy Niemcy, wydawały się cieszyć znacznie lepszą jakością powietrza.
Internauci poddawali w wątpliwość wiarygodność tych danych, sugerując, że niektóre aplikacje mogą działać na zasadzie kreowania fałszywego zagrożenia w celu zyskania zysków. Jednakże specjaliści ds. ochrony środowiska tłumaczą, że mapy te opierają się na danych zebranych z niskokosztowych czujników powietrza, które mimo pewnych niedokładności pozwalają na monitorowanie jakości powietrza w miejscach, gdzie brakuje oficjalnych stacji pomiarowych.
Rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego wyjaśnia, że różnice w jakości powietrza między Polską a sąsiednimi krajami takimi jak Czechy czy Niemcy wynikają głównie z różnic w sposobach ogrzewania domów. W Polsce nadal popularne są kotły na paliwa stałe, takie jak węgiel, pellet czy drewno, co przyczynia się do zwiększonego zanieczyszczenia powietrza. Natomiast w Czechach i Niemczech dominują inne źródła ciepła, co przekłada się na lepszą jakość powietrza w tych regionach.
Firma Airly, dostarczająca informacje o jakości powietrza, również podkreśla, że wysokie stężenia zanieczyszczeń niekoniecznie rozprzestrzeniają się na duże odległości, co może tłumaczyć różnice między Polską a innymi krajami. Podkreślają również, że pomimo krytyki ze strony niektórych internautów, dane ze stacji monitoringu wskazują na wysokie stężenia zanieczyszczeń również po stronie czeskiej granicy, co obala mit o „inteligentnym smogu” zatrzymującym się na granicy polsko-czeskiej.
Podsumowując, problem smogu w Polsce jest realny i wymaga systemowych działań, zarówno w zakresie kontroli emisji zanieczyszczeń, jak i edukacji społecznej. Korzystanie z danych niskokosztowych czujników powietrza może pomóc w monitorowaniu jakości powietrza w miejscach, gdzie brakuje oficjalnych pomiarów, jednak należy pamiętać o ich ograniczeniach. Warto również analizować dane ze stacji referencyjnych, aby uzyskać kompleksowy obraz sytuacji. W walce ze smogiem zdecydowanie lepiej działać zgodnie z dostępnymi informacjami i podejmować odpowiednie działania, niż ignorować problem w nadziei na jego zniknięcie.
Zdjęcie główne artykułu pochodzi ze strony tvp.info.
