Tradycje świąteczne górali – dziedzictwo przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Wielką moc tradycji góralskich podkreśla Maciej Lichaj w wywiadzie z reporterami TVP3 Kraków. Jego zdaniem, przekazywanie obrzędów i zwyczajów z pokolenia na pokolenie jest kluczowym elementem, który pozwala zachować bogactwo kultury góralskiej. „Jak ojciec synowi nie będzie przekazywał, to z tego nic nie będzie” – podkreśla.

Wśród pielęgnowanych obrzędów w tradycji góralskiej znajdują się różne symboliczne gesty. Przykładowo, przyniesienie jedliny do domu, która ma odstraszać złe duchy, przygotowanie choinki do ozdobienia czy oporządzanie zwierząt w szopie w wigilijny poranek. Te gesty nie tylko mają wartość symboliczną, lecz także pomagają zachować ducha świąt Bożego Narodzenia.

Jednym z ważnych zwyczajów jest złożenie życzeń sąsiadom i bliskim w Wigilię. W góralskiej tradycji mężczyźni wykonują wiele symbolicznych działań, i jako pierwsi odwiedzający, przynoszą szczęście na nadchodzący rok. Jak mówi starowiejska tradycja, „jakby pierwsza baba przyszła, to by się nie darzyło”. W ten sposób górale pielęgnują relacje społeczne i okazują szacunek osoom z otoczenia.

Przyniesienie do domu snopka owsa przez ojca rodziny również ma głęboką symbolikę. „To sucie owsem i snopek owsa to jest symbol urodzaju, nowego życia” – tłumaczą górale. Ta praktyka ma na celu zapewnienie urodzajnych zbiorów i błogosławieństwa na przyszły rok.

W tradycji góralskiej ważne jest także troska o zwierzęta. Po wigilijnej wieczerzy resztki jedzenia i opłatek są dzielone z każdym zwierzęciem w gospodarstwie – od psa i kota po krowy. To wyraz szacunku i miłości do zwierząt, które od wieków są integralną częścią góralskiego życia. „Biere się im resztki troszeczkę jedzenia, opłatkiem się dzieli z każdym zwierzęciem. Z pieskiem, kotkiem, z krową, daje się ten opłatek do żłobu, on se chętnie zje” – mówi mieszkaniec Podhala.

Przekazywanie tych obrzędów i zwyczajów młodszym pokoleniom jest dla górali rzeczą świętą. Dzięki temu bożonarodzeniowe tradycje nie zanikają, a ich magia – jak choćby ta, w której zwierzęta przemawiają ludzkim głosem – trwa przez kolejne pokolenia. Zachowanie kultury i tradycji góralskiej jest dla mieszkańców Podhala niezwykle ważne i stanowi integralną część ich tożsamości.
Zdjęcie główne artykułu pochodzi ze strony tvp.info.